ทันตกรรมจัดฟัน
การจัดฟันเป็นการรักษาทางทันตกรรมที่สามารถแก้ไขปัญหาการสบฟันผิดปกติ ทำให้มีการบดเคี้ยวที่ดี
ทำให้เกิดความสวยงามของฟันและใบหน้าตามมา
การจัดฟันคืออะไร มีกี่แบบ?
การจัดฟันคือกระบวนการทางทันตกรรมที่ใช้เครื่องมือเพื่อปรับตำแหน่งของฟันและขากรรไกรให้เรียงตัวอย่างเหมาะสม ช่วยให้ฟันสวยงามและทำงานได้ดีขึ้น การจัดฟันมีหลายรูปแบบ ดังนี้
- เครื่องมือติดแน่นโลหะ (Metal Braces): ใช้เครื่องมือโลหะติดที่ผิวฟัน เป็นแบบมาตรฐาน
- เครื่องมือติดแน่นเซรามิก (Ceramic Braces): ใช้เครื่องมือสีใสหรือสีใกล้เคียงฟัน มองเห็นได้น้อยกว่าแบบโลหะ เหมาะกับผู้ที่ไม่อยากให้เห็นโลหะชัดเจน
- แบบใสถอดได้ (Clear Aligners เช่น Invisalign): ใช้เครื่องมือแบบใสที่ถอดได้ สะดวกและมองเห็นได้ยาก
การจัดฟันช่วยเรื่องอะไรบ้าง?
การจัดฟันมีประโยชน์มากมายทั้งด้านสุขภาพและความสวยงาม ดังนี้:
- แก้ไขปัญหาการเรียงตัวของฟัน เช่น ฟันซ้อนเก ฟันยื่น หรือฟันไม่สบกัน
- ปรับปรุงการเคี้ยวอาหาร แก้ไขเรื่องการบดเคี้ยว ทำให้เคี้ยวได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
- ลดความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพช่องปาก เช่น ฟันผุหรือเหงือกอักเสบจากการทำความสะอาดยากในบางบริเวณ
- เสริมสร้างบุคลิกภาพ เพิ่มความมั่นใจด้วยรอยยิ้มที่สวยงามและการพูดที่ชัดเจน
การเตรียมตัวก่อนจัดฟัน
ก่อนเริ่มจัดฟัน ต้องมีการวางแผนการรักษาและเคลียร์ช่องปากโดยทันตแพทย์
- ตรวจสุขภาพช่องปาก: ขูดหินปูน อุดฟัน รักษาโรคเหงือก ผ่าฟันคุด ฯลฯ
- ถ่ายภาพและพิมพ์ปาก: เพื่อให้ทันตแพทย์วางแผนการรักษาได้อย่างถูกต้อง
- การสแกนฟัน: กรณีใส่เครื่องมือแบบใส ถอดได้
- การเอ็กซ์เรย์: ฟัน ขากรรไกร และใบหน้า เพื่อการวินิจฉัยและวางแผนการรักษา
ขั้นตอนการจัดฟัน
การจัดฟันมีขั้นตอนที่ชัดเจนและต้องใช้ความต่อเนื่อง ดังนี้:
- การติดเครื่องมือจัดฟัน: ทันตแพทย์จะติดเครื่องมือตามประเภทที่เลือก
- นัดปรับเครื่องมือ: ทันตแพทย์จะนัดประมาณเดือนละครั้ง เพื่อปรับลวดและเครื่องมือ รวมถึงตรวจเช็คปัญหาในช่องปากอื่นๆ
- ถอดเครื่องมือ: หลังจัดฟันเสร็จ ทันตแพทย์จะพิมพ์ปากเพื่อทำรีเทนเนอร์ให้คนไข้ ต้องสวมรีเทนเนอร์เพื่อคงสภาพตำแหน่งฟัน
เครื่องมือที่ใช้ในการจัดฟัน
เครื่องมือที่ใช้ในการจัดฟันขึ้นอยู่กับประเภทที่เลือก ได้แก่:
- แบรคเก็ต (Metal or Ceramic Brackets): ส่วนที่ยึดติดกับฟัน มีร่องเพื่อใส่กับลวด
- ลวด (Archwire): ใช้ควบคุมการเคลื่อนตัวของฟัน
- ยาง (Elastics): ใช้เกี่ยวกับลวดและแบรคเก็ตเพื่อบังคับฟัน
- เครื่องมือแบบใส ถอดได้ (Clear Aligner)
- รีเทนเนอร์ (Retainer): เครื่องมือที่ใส่หลังจัดฟันเสร็จ เพื่อคงสภาพฟัน
ระยะเวลาในการรักษาของการจัดฟันแต่ละแบบ
ระยะเวลาการเห็นผลขึ้นอยู่กับประเภทของเครื่องมือและความซับซ้อนของเคส:
- แบบโลหะ/เซรามิก: ใช้เวลาประมาณ 12–36 เดือน
- แบบใส (Clear Aligners): ใช้เวลาประมาณ 12–24 เดือน ขึ้นอยู่กับความร่วมมือในการสวมใส่
การดูแลหลังจัดฟัน
เพื่อคงสภาพภายหลังการจัดฟันให้ยาวนาน ควรปฏิบัติตามคำแนะนำดังนี้:
- สวมรีเทนเนอร์ตามคำแนะนำ: เพื่อป้องกันฟันเคลื่อนกลับไปตำแหน่งเดิม
- แปรงฟันหลังอาหารทุกมื้อ: และใช้ไหมขัดฟันเพื่อรักษาความสะอาด
- พบทันตแพทย์ตามนัด: เพื่อตรวจเช็กสภาพฟันและรีเทนเนอร์