ทันตกรรมจัดฟัน

5 พฤศจิกายน 2025
Views
Ruamjairak Hospital
ผู้เขียน

ทันตกรรมจัดฟัน

การจัดฟันเป็นการรักษาทางทันตกรรมที่สามารถแก้ไขปัญหาการสบฟันผิดปกติ ทำให้มีการบดเคี้ยวที่ดี
ทำให้เกิดความสวยงามของฟันและใบหน้าตามมา

การจัดฟันคืออะไร มีกี่แบบ?

การจัดฟันคือกระบวนการทางทันตกรรมที่ใช้เครื่องมือเพื่อปรับตำแหน่งของฟันและขากรรไกรให้เรียงตัวอย่างเหมาะสม ช่วยให้ฟันสวยงามและทำงานได้ดีขึ้น การจัดฟันมีหลายรูปแบบ ดังนี้

  • เครื่องมือติดแน่นโลหะ (Metal Braces): ใช้เครื่องมือโลหะติดที่ผิวฟัน เป็นแบบมาตรฐาน
  • เครื่องมือติดแน่นเซรามิก (Ceramic Braces): ใช้เครื่องมือสีใสหรือสีใกล้เคียงฟัน มองเห็นได้น้อยกว่าแบบโลหะ เหมาะกับผู้ที่ไม่อยากให้เห็นโลหะชัดเจน
  • แบบใสถอดได้ (Clear Aligners เช่น Invisalign): ใช้เครื่องมือแบบใสที่ถอดได้ สะดวกและมองเห็นได้ยาก

 

การจัดฟันช่วยเรื่องอะไรบ้าง?

การจัดฟันมีประโยชน์มากมายทั้งด้านสุขภาพและความสวยงาม ดังนี้:

  • แก้ไขปัญหาการเรียงตัวของฟัน เช่น ฟันซ้อนเก ฟันยื่น หรือฟันไม่สบกัน
  • ปรับปรุงการเคี้ยวอาหาร แก้ไขเรื่องการบดเคี้ยว ทำให้เคี้ยวได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
  • ลดความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพช่องปาก เช่น ฟันผุหรือเหงือกอักเสบจากการทำความสะอาดยากในบางบริเวณ
  • เสริมสร้างบุคลิกภาพ เพิ่มความมั่นใจด้วยรอยยิ้มที่สวยงามและการพูดที่ชัดเจน

 

การเตรียมตัวก่อนจัดฟัน

ก่อนเริ่มจัดฟัน ต้องมีการวางแผนการรักษาและเคลียร์ช่องปากโดยทันตแพทย์

  • ตรวจสุขภาพช่องปาก: ขูดหินปูน อุดฟัน รักษาโรคเหงือก ผ่าฟันคุด ฯลฯ
  • ถ่ายภาพและพิมพ์ปาก: เพื่อให้ทันตแพทย์วางแผนการรักษาได้อย่างถูกต้อง
  • การสแกนฟัน: กรณีใส่เครื่องมือแบบใส ถอดได้
  • การเอ็กซ์เรย์: ฟัน ขากรรไกร และใบหน้า เพื่อการวินิจฉัยและวางแผนการรักษา

 

ขั้นตอนการจัดฟัน

การจัดฟันมีขั้นตอนที่ชัดเจนและต้องใช้ความต่อเนื่อง ดังนี้:

  1. การติดเครื่องมือจัดฟัน: ทันตแพทย์จะติดเครื่องมือตามประเภทที่เลือก
  2. นัดปรับเครื่องมือ: ทันตแพทย์จะนัดประมาณเดือนละครั้ง เพื่อปรับลวดและเครื่องมือ รวมถึงตรวจเช็คปัญหาในช่องปากอื่นๆ
  3. ถอดเครื่องมือ: หลังจัดฟันเสร็จ ทันตแพทย์จะพิมพ์ปากเพื่อทำรีเทนเนอร์ให้คนไข้ ต้องสวมรีเทนเนอร์เพื่อคงสภาพตำแหน่งฟัน

 

เครื่องมือที่ใช้ในการจัดฟัน

เครื่องมือที่ใช้ในการจัดฟันขึ้นอยู่กับประเภทที่เลือก ได้แก่:

  • แบรคเก็ต (Metal or Ceramic Brackets): ส่วนที่ยึดติดกับฟัน มีร่องเพื่อใส่กับลวด
  • ลวด (Archwire): ใช้ควบคุมการเคลื่อนตัวของฟัน
  • ยาง (Elastics): ใช้เกี่ยวกับลวดและแบรคเก็ตเพื่อบังคับฟัน
  • เครื่องมือแบบใส ถอดได้ (Clear Aligner)
  • รีเทนเนอร์ (Retainer): เครื่องมือที่ใส่หลังจัดฟันเสร็จ เพื่อคงสภาพฟัน

 

ระยะเวลาในการรักษาของการจัดฟันแต่ละแบบ

ระยะเวลาการเห็นผลขึ้นอยู่กับประเภทของเครื่องมือและความซับซ้อนของเคส:

  • แบบโลหะ/เซรามิก: ใช้เวลาประมาณ 12–36 เดือน
  • แบบใส (Clear Aligners): ใช้เวลาประมาณ 12–24 เดือน ขึ้นอยู่กับความร่วมมือในการสวมใส่

 

การดูแลหลังจัดฟัน

เพื่อคงสภาพภายหลังการจัดฟันให้ยาวนาน ควรปฏิบัติตามคำแนะนำดังนี้:

  • สวมรีเทนเนอร์ตามคำแนะนำ: เพื่อป้องกันฟันเคลื่อนกลับไปตำแหน่งเดิม
  • แปรงฟันหลังอาหารทุกมื้อ: และใช้ไหมขัดฟันเพื่อรักษาความสะอาด
  • พบทันตแพทย์ตามนัด: เพื่อตรวจเช็กสภาพฟันและรีเทนเนอร์

คลินิกและศูนย์การรักษา