รู้จักโรคหัวใจ: อาการ สาเหตุ และวิธีป้องกัน

12 มิถุนายน 2025
Views
Ruamjairak Hospital
ผู้เขียน

โรคหัวใจสามารถก่อให้เกิดอาการต่างๆ ที่สามารถร้ายแรงถึงขนาดที่เสียชีวิตได้ ดังนั้น เพื่อป้องกันโรคหัวใจ เราควรรู้จักอาการของโรคหัวใจ สาเหตุ และวิธีป้องกันโรคหัวใจให้ดี เพื่อให้เราสามารถดูแลสุขภาพของหัวใจได้อย่างเหมาะสม

โรคหัวใจมีหลายประเภทซึ่งมีสาเหตุและอาการแตกต่างกัน ประเภทของโรคหัวใจที่สำคัญและพบได้ทั่วไปมีดังต่อไปนี้

  1. โรคหลอดเลือดหัวใจ (Coronary artery disease) ส่วนใหญ่เกิดจากไขมันและเนื้อเยื่อสะสมในผนังของหลอดเลือด ทำให้เยื่อบุผนังหลอดเลือดชั้นในตำแหน่งนั้นหนาตัวขึ้น ทำให้หลอดเลือดมีการตีบแคบลง ส่งผลให้เลือดไหลไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจได้ไม่เพียงพอ จนเกิดภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด ซึ่งจะทำให้มีอาการเจ็บหน้าอก ซึ่งสาเหตุเกิดได้จากปัจจัยที่ไม่สามารถเปลี่ยนได้ เช่น ประวัติครอบครัว, อายุ, เพศ และ ปัจจัยเสี่ยงที่สามารถปรับเปลี่ยนได้ เช่นน้ำหนักและความเครียดเป็นต้น
  2. โรคหัวใจโต (Congenital heart disease) เป็นภาวะที่หัวใจมีขนาดใหญ่หรือหนากว่าปกติ เกิดได้จากสาเหตุหลายอย่าง โดยส่วนใหญ่เกิดมาจาก ความดันโลหิตสูงหรือโรคหลอดเลือดหัวใจ ซึ่งภาวะหัวใจโตอาจจะมี อาการ หายใจลำบาก เหนื่อยง่าย แน่นหน้าออกเป็นต้น
  3. โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ (Arrhythmia) เป็นอาการที่หัวใจเต้นผิดปรกติซึ่งอาจจะช้าไปหรือเร็วไปเกิดจากกระแสไฟฟ้าในหัวใจผิดปรกติทำให้การสูบฉีดเลือดไปส่วนต่างๆของร่างกายไม่มีประสิทธิภาพ จะมีอาการ ใจสั่น เจ็บหน้าอก เป็นลมหมดสติ ร่างกายอ่อนเพลีย
  4. โรคหัวใจพิการ (Heart failure) เป็นพัฒนาการในการสร้างหัวใจตั้งแต่ทารกอยู่ในครรภ์มารดา สาเหตุอาจเกิดได้จากความผิดปรกติทางพันธุกรรม การที่มารดาได้รับยาบางอย่างในช่วงก่อนหรือระหว่างตั้งครรภ์
  5. โรคหัวใจรูห์มาติก (Rheumatic heart disease) เป็นโรคที่พบในเด็กแต่จะทราบเมื่อโตเป็นผู้ใหญ่ เพราะโรคนี้จะไม่ค่อยแสดงอาการในระยะแรก เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียสเตรปโตคอคคัสตั้งแต่วัยเด็ก อาการที่พบคือปวดตามข้อ มีไข้ กล้ามเนื้อกระตุกไม่มีแรงเป็นต้น

โรคหัวใจมีอาการหลายแบบซึ่งอาจแสดงออกมาได้ต่างกันขึ้นอยู่กับประเภทของโรค แต่อาการที่พบบ่อยที่สุดคือ อาการเจ็บหน้าอก หรือที่เรียกว่า แสบหน้าอก ซึ่งอาจมีลักษณะเป็นความรู้สึกเหมือนมีน้ำหนักบนหน้าอก หรือความรู้สึกบีบคั้น หรือรู้สึกเหมือนถูกกระแทกไปที่แขนซ้าย ช่วงลำคอ ข้อมือ หรือไหล่ซ้าย เจ็บแสบหน้าอกสามารถเกิดขึ้นได้ทุกช่วงเวลา ไม่ว่าจะเป็นในระหว่างการพักผ่อน กินอาหาร หรือเมื่อกระตุ้นด้วยความกังวล โรคหัวใจอาจแสดงอาการเจ็บหน้าอกที่ไม่สม่ำเสมอ หรืออาจไม่แสดงอาการเจ็บหน้าอกเลย

 

สัญญาณของโรคหัวใจ

สัญญาณที่บ่งชี้เกี่ยวกับโรคหัวใจมีหลากหลายซึ่งการสังเกตอาการตามด้านล่างเหล่านี้ สามารถเป็นตัวบ่งชี้เบื้องต้นว่าคุณควรพบแพทย์เพื่อขอคำปรึกษา

  • เจ็บหน้าอก
  • หายใจถี่ เหนื่อยง่าย
  • เป็นลม

การเข้ารับการรักษาเกี่ยวกับโรคหัวใจโดยแพทย์เฉพาะทาง จะได้ผลดีหากตรวจพบและรักษาแต่เนิ่นๆ ดังนั้นการเฝ้าระวังและการตรวจสุขภาพหัวใจอย่างสม่ำเสมอจึงมีความจำเป็น โดยเฉพาะผู้ที่มีประวัติคนในครอบครัวที่มีภาวะโรคหัวใจ

สาเหตุหลักของโรคหัวใจคือการสะสมของเส้นเลือดในหลอดเลือดหัวใจ ซึ่งทำให้การไหลเวียนของเลือดผิดปกติ และส่งผลให้หัวใจไม่ได้รับออกซิเจนและสารอาหารที่เพียงพอ ตามปกติ สาเหตุที่ทำให้เกิดการสะสมของเส้นเลือดนี้ มีหลายปัจจัย เช่น

  • การสูบบุหรี่
  • การบริโภคอาหารที่มีไขมันสูง
  • การทำงานที่ต้องใช้แรงมาก
  • การมีน้ำหนักเกิน และความเครียด

นอกจากนี้ ยังมีปัจจัยเชิงพันธุกรรมที่ส่งผลต่อการเกิดโรคหัวใจเช่นกัน

การป้องกันโรคหัวใจเริ่มต้นด้วยการดูแลสุขภาพใจและหลอดเลือดอย่างถูกต้อง นี่คือวิธีที่สำคัญในการป้องกันโรคหัวใจ:

  1. รักษาระดับความดันโลหิตในเกณฑ์ปกติ: ความดันโลหิตสูงเป็นปัจจัยเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจ เพื่อป้องกันโรคหัวใจ ควรรักษาระดับความดันโลหิตให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ โดยการออกกำลังกาย ควบคุมการบริโภคเกลือ และลดการบริโภคอาหารที่มีไขมันสูง
  2. ออกกำลังกายเป็นประจำ: การออกกำลังกายเป็นประจำช่วยเสริมสร้างระบบหัวใจและหลอดเลือดให้แข็งแรง ลดความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจ ควรออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เช่น เดินเร็ว วิ่ง ว่ายน้ำ หรือเล่นกีฬาต่าง ๆ
  3. รักษาน้ำหนักตัวที่เหมาะสม: การมีน้ำหนักเกินควรทำให้ระวัง เพราะมันส่งผลต่อการทำงานของหัวใจและหลอดเลือด ควรควบคุมน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม โดยการควบคุมอาหารและออกกำลังกาย
  4. เลิกสูบบุหรี่: การสูบบุหรี่เป็นปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญในการเกิดโรคหัวใจ การเลิกสูบบุหรี่จะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจอย่างมีนัยสำคัญ
  5. รับประทานอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อหัวใจ: ควรรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อหัวใจ เช่น ผัก ผลไม้ และอาหารที่มีไขมันไม่เกินเกณฑ์
  6. ลดความเครียด: ความเครียดสามารถมีผลกระทบต่อระบบหัวใจและสุขภาพทั่วไปได้ ควรพยายามลดความเครียดโดยการนอนพักผ่อนเพียงพอ ออกไปพักผ่อนท่องเที่ยวตามสถานที่ต่าง ๆ และใช้เทคนิคการลดความเครียด เช่น การทำโยคะหรือการฝึกสมาธิ
  7. ตรวจสุขภาพหัวใจอย่างสม่ำเสมอ: การรักษาภาวะโรคหัวใจจะได้ผลดีเมื่อได้รับการตรวจและรักษาในระยะแรกเริ่ม ดังนั้นการตรวจสุขภาพหัวใจอย่างสม่ำเสมอจะช่วยให้การรักษาเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและเป็นผลดีต่อสุขภาพหัวใจในระยะยาว

ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอป้องกันโรคหัวใจ

โรคหัวใจสามารถป้องกันได้หรือไม่?

ใช่ โรคหัวใจสามารถป้องกันได้โดยการดูแลสุขภาพใจและหลอดเลือดอย่างถูกต้อง เช่น การออกกำลังกายเป็นประจำ การควบคุมการบริโภคอาหาร การสูบบุหรี่ และการลดความเครียด

โรคหัวใจมีสาเหตุมาจากอะไร?

สาเหตุของโรคหัวใจมีหลายปัจจัย เช่น การสูบบุหรี่ การบริโภคอาหารที่มีไขมันสูง การทำงานที่ต้องใช้แรงมาก การมีน้ำหนักเกิน และความเครียด นอกจากนี้ยังมีปัจจัยเชิงพันธุกรรมที่ส่งผลต่อการเกิดโรคหัวใจเช่นกัน

การออกกำลังกายช่วยลดความเสี่ยงของโรคหัวใจได้อย่างไร?

การออกกำลังกายช่วยเสริมสร้างระบบหัวใจและหลอดเลือดให้แข็งแรง ลดความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจ โดยการออกกำลังกายทำให้หัวใจแข็งแรง ลดความดันโลหิต ลดระดับคอเลสเตอรอล เพิ่มระดับไฮไลท์และความสุข

โรคหัวใจเป็นโรคที่พบได้บ่อยที่สุดในประชากรทั่วโลก ซึ่งเกิดจากสาเหตุหลายประการ เช่น การสูบบุหรี่ การบริโภคอาหารที่ไม่สุขภาพ และการดำเนินชีวิตที่ไม่เป็นสุขภาพ โรคหัวใจสามารถก่อให้เกิดอาการต่าง ๆ ที่สามารถร้ายแรงถึงขนาดที่เสียชีวิตได้ การป้องกันโรคหัวใจเริ่มต้นด้วยการดูแลสุขภาพใจและหลอดเลือดอย่างถูกต้อง โดยควรรับประทานอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อหัวใจ ออกกำลังกายเป็นประจำ ลดความเครียดและตรวจสุขภาพหัวใจอย่างสม่ำเสมอ โรคหัวใจสามารถป้องกันได้ และควรปฏิบัติตามขั้นตอนเหล่านี้เพื่อให้เราสามารถดูแลสุขภาพของหัวใจได้อย่างเหมาะสม

ศูนย์หัวใจครบวงจรให้บริการตั้งแต่การตรวจคัดกรองสุขภาพหัวใจ ไปจนถึงการตรวจรักษาโรคหัวใจและหลอดเลือด และโรคทรวงอกอย่างละเอียด โดยใช้แนวคิดการดูแลรักษาบูรณาการแบบ Multidisciplinary Team โดยทีมมัฑณากรณ์การรักษาเฉพาะโรคหัวใจจะร่วมกันออกแบบการรักษา แบบเฉพาะเจาะจงรายบุคคลอย่างละเอียดตามอาการเฉพาะโรค และร่วมกันดูแลผู้ป่วยอย่างใกล้ชิดเต็มประสิทธิภาพที่สุด พร้อมอุปกรณ์การแพทย์ที่ทันสมัย ในการตรวจวินิจฉัยและการรักษาโรคหัวใจที่ได้มาตรฐานสากล ตลอด 24 ชั่วโมง พร้อมทั้งห้องพักฟื้นสำหรับหลังการรักษาที่มีศักภาพดูแลผู้ป่วยเพื่อให้ผู้ป่วยกลับไปใช้ชีวิตได้ตามปกติ

บริการด้านโรคหัวใจ

ศูนย์หัวใจโรงพยาบาลรวมใจรักษ์ ให้บริการครอบคลุมตั้งแต่การตรวจคัดกรองไปจนถึงการรักษาโรคต่างๆที่เกี่ยวกับโรคหัวใจ

  • การวินิจฉัยอาการของโรคหัวใจและหลอดเลือด
  • การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (EKG)
  • การตรวจหาความผิดปกติของจังหวะการเต้นของหัวใจด้วยคลื่นหัวใจ
  • การตรวจวิเคราะห์หัวใจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ 24 ชม. (Holter Monitoring)
  • ตรวจสมรรถภาพหัวใจขณะวิ่งสายพาน (Exercise Stress Test)
  • ตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงสะท้อนความถี่สูง (Echocardiography)
  • ทดสอบภาวะการเป็นลมหมดสติด้วยเครื่องปรับระดับ (Tilt Table Test)
  • ทดสอบสมรรถภาพหัวใจด้วยการใช้ยากระตุ้น (Dobutamine Stress Echocardiography: DSE)
  • ตรวจวัดความแข็งตัวของหลอดเลือด (Ankle-Brachial Index)

เครื่องมือทางการแพทย์ที่ทันสมัย

ห้องปฏิบัติการตรวจสวนหลอดเลือดหัวใจ (Catheterization laboratory)

ห้องปฏิบัติการตรวจหัวใจและการฉีดสีสวนหลอดเลือดหัวใจเพื่อตรวจการทำงานของหัวใจ ซึ่งเป็นห้องที่มีประสิทธิภาพในการประมวลภาพของหลอดเลือดหัวใจ หรือหลอดเลือดอื่น ๆ ในร่างกาย

ห้องปฏิบัติการตรวจหัวใจและการฉีดสีสวนหลอดเลือดหัวใจ

คลินิกและศูนย์การรักษา